Kunst: een spiegel voor leerlingen van alle leeftijden

Kunst als spiegel

Van een allereerste kennismaking met dansen in de kleuterklas tot het maken van een cultureel zelfportret in het kader van CKV: als het goed is bouwen leerlingen hun hele schooltijd lang aan hun relatie tot kunst en cultuur. Een prachtig proces: want kunstzinnige activiteiten zijn veel meer dan ‘leuk’ of ‘ontspannend’. Kunst is zelfs veel meer dan alleen een creatieve aanvulling op al die vakken waarin leerlingen toch vooral uitgedaagd worden om kennis te stampen en niet om zelf iets tastbaars te maken. Kunst is ook: een spiegel op de samenleving én op de leerling zelf.

Op ontdekkingstocht met de kleuters

Met een klas vol kleuters ga je natuurlijk nog niet volop de diepte in. Maar zelfs op jonge leeftijd kun je kunstzinnige activiteiten op school al inzetten om kinderen te stimuleren om zichzelf te ontdekken. Denk bijvoorbeeld aan een speciaal op kleuters gerichte vorm van dans, waarin zij ontdekken hoe zij van nature bewegen op muziek en ervaren wat hun lichaam eigenlijk allemaal kan. Of een theaterworkshop, waarin zij aan de hand van spelletjes experimenteren hoe het is om de gekste dingen te bedenken en die dan in een veilige omgeving uit te voeren.

Zeggen wat je vindt

Vanaf daar kun je al snel een stapje omhoog. De leefwereld van leerlingen wordt complexer en kunst is een mooie manier om die naar buiten te brengen. Welke kunstvorm je daarvoor kiest, maakt eigenlijk niet uit. Dans, muziek, theater, beeldende kunst of zelfs digitale media: allemaal kunnen ze leerlingen helpen om voorzichtig op zoek te gaan naar wat ze nou eigenlijk vinden en hoe het is om dat te uiten.

Een breder perspectief

Nog mooier wordt het als leerlingen er eenmaal aan toe zijn om niet alleen naar zichzelf te kijken, maar ook naar zichzelf in relatie tot kunst en cultuur. Wat eigenlijk betekent: zichzelf in relatie tot de samenleving. Dit doen ze bijvoorbeeld tijdens het maken van een cultureel zelfportret. Dit is waar de stap voor stap opgebouwde ervaring met kunst en cultuur leerlingen helpt om wie zij zijn in een breder perspectief te plaatsen.